Abdullah B. Cahş (R.A.)
Asıl adı; Ebû Muhammed Abdullah b. Cahş b. Riâb b. Ya'mer el-Esedî'dir.(ö. 3/624) Hz. Peygamber'in halasının oğlu ve ilk seriyye kumandanı olan sahabe olarak zikredilir. Hz. Peygamber Dârülerkam'a sığınmadan önce, iki erkek kardeşiyle birlikte müslüman oldu.
Habeşistan'a yapılan hicretlerin ikisine de katildi; dönüşte Mekke'de bir müddet kaldıktan sonra ailesiyle birlikte Medine'ye hicret etti. Resûlullah onunla Âsim b. Sâbit arasında kardeşlik bağı kurdu. Hz. Peygamber, hicretin on yedinci ayında Nahle'ye gönderdiği seriyyeye Abdullah'ı kumandan tayin etti ve kendisine iki gün sonra açılmak üzere bir de mektup verdi. Mektupta, Nahle'ye gidip Kureyş'i gözetlemesi ve edindiği bilgileri Medine'ye ulaştırması emrediliyordu. Seriyye Nahle'ye varıp Mekkeliler'e ait bir ticaret kervanı ile karşılaşınca, Müslümanlar kervanı ele geçirmeye karar verdiler; içlerinden biri de kervanbaşı Amr b. Hadramî'yi öldürdü. Bu arada iki kişi esir edildi; kervan da ganimet olarak ele geçirildi. Abdullah, ganimetlerin taksimini bildiren ayetin henüz gelmemiş olmasına rağmen, beşte birinin Hz. Peygamber'e ayrılmasını emretti. Daha sonra nazil olan ayette (Enfâl 8/41) aynı hükmü getirdi. İslâm tarihinde ilk defa düşman kanı dökülen, esir ve ganimet alınan bu seriyye, aynı zamanda Batn-ı Nahle seferi diye de anılmıştır. Bu sefer haram aylardan biri olan recepte meydana geldiği için müşrikler Hz. Peygamber'in haram ayda savaşı helâl saydığını ve ganimet aldığını etrafa yaydılar. Resûlullah Abdullah'a böyle bir emir vermemiş olduğu için olanları tasvip etmediği gibi, kendisine ayrılan ganimet hissesini de almadı. Ancak, insanları Allah yolundan alıkoymanın, küfürde ısrar etmenin, Mescid-i Harâm'ın ziyaretine engel olmanın ve sakinlerini oradan çıkarmanın haram ayda savaşmaktan çok daha büyük günah olduğunu bildiren ayet (Bakara 2/217) nazil olunca, seriyyeye katılanların haklılığı anlaşıldı. Abdullah, Bedir ve Uhud savaşlarına katıldı. Uhud Savaşı'nda kahramanca çarpıştıktan sonra kırk yaşlarında iken şehitoldu. Düşman askerleri tarafın- dan burnu ve kulakları kesilen naaşı, dayısı Hamza'nınkiyle birlikte aynı kabre defnedildi. Ahmed b. Hanbel, Abdullah b. Cahş'dan rivayet edilen iki hadisi, Müsned'inin iki ayrı yerinde mükerreren zikretmiştir.
ERKAM B. EBU ERKAM(R.A)
Asıl adı; Ebu Abdullah el Erkam b. Ebu'l Erkam Abdimenâf b. Esed el Kureşî olup ilk müslüman ve evini ilk Müslümanların hizmetine açan sahabedir. Miladi 594 yılında doğduğu ve Mekke'nin nüfuzlu ailelerinden Ben-i Mahzum kabilesine mensup olduğu bilinmektedir.
Erkam 'ın İslamiyet'ten önceki hayatı hakkında fazla bir bilgi bulunmamaktadır. Babası Abdimenâf İslamiyet'i ilk kabul edenlerden olduğu ve Hz. Ebu Bekir'le aynı gün vefat ettiği söylenmektedir. Kureyş 'in ben-i Sehm kabilesine mensup olan annesi Tüma'da İslamiyet'i ilk kabul eden kadın sahibedir. On yedi yada on sekiz yaşlarında İslamiyet'i seçmiş, ilk Müslümanlardan yedinci yada on ikinci sırada olduğu belirtilmektedir. Hz. Peygambere sadakatle bağlı olduğu için evini ona tahsis etmiştir. Daha sonra Dârülerkam olarak anılacak bu ev İslam'ın yayılması için önemli yapı taşlarından olmuştur. Medine'ye ilk hicret edenlerden olan Erkam'ı peygamberimiz Ebu Talha Zeyd b. Sehl el Ensari ile kardeşlik bağı kurmuştur. Erkam'a Medine'de bir ev verilmiştir. Bedir, Uhud, Hendek gibi önemli gazvelerin hepsine katılmıştır. Bedir gazvesinde ganimetlerin içinde bulunan merzübân adlı kılıcı peygamberimiz ona verdi.Okuma yazma bildiği için Hz. Peygamberin vahiy kâtipleri arasında yer almıştır.Daha sonra peygamberimiz onu zekât memurluğu görevine getirdi.
Erkam, miladi 673 yılında Medine'de vefat etmiş ve vasiyeti üzerine cenaze namazını Sa'd b. Ebu Vakkas'ın kıldırdığı rivayet edilmiştir. Erkam b. Ebu Erkam'ın Ahmet b. Hanbel'in Müsned'inde yer almış bir hadisi bulunmaktadır.
