Konya Aydınlar Ocağı’nın Salı Sohbeti’ne; “İlk Türk Uçağını Kim Düşürdü” sorusu damgasını vurdu. Sille Kültür Evi’nde, Cumhuriyetin ilk uçak fabrikasının kurucusu Nuri Demirağ’ın hayatını anlatan Yazar Mustafa Sinan Ümit, Su Yayınları arasında yeni çıkan Hasip Uras’ın hatıratı “Hayat Bir Tecrübedir” kitabında; Demirağ ile dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü arasında geçen diyalogu dinleyicilere aktardı.
1886 Sivas/Divriği doğumlu olan Nuri Demirağ’ın 1911-52 seneleri arasında İstanbul’da bulunduğunu ve Türkiye’nin ilk uçak fabrikasını kurduğunu belirten M. Sinan Ümit, “Nuri Demirağ, aynı zamanda Türkiye’nin ilk demiryolu müteahhidi. 1926’dan itibaren 1000 km’den fazla demiryolu yapmış. Demirağ soyadını Atatürk vermiş. 19311’de Boğaz Köprüsü'nü projelendirmiş ama Mustafa Kemal Atatürk’ü heyecanlandıran proje, dönemin Başbakanı İsmet İnönü’ye takılmış. İnönü, “Gerek yok” deyip Sirkeci-Haydarpaşa feribot seferleri başlatmış. 1936’da havacılığa merak salmış. Memleketi Divriği'ne yaptırdığı ortaokuldan pekiyi derecesi ile mezun olan sekiz öğrenciyi pilot okuluna alarak işe koyulmuş.
Demirağ, İstanbul Beşiktaş’ta ve Yeşilköy’de uçak fabrikası kurmuş.
Çok geçmeden, hızı 325 kilometre, menzili 1000 kilometre olan 6 kişilik “Nu.D-38” yolcu uçağını üretmiş. Bu uçak, otoritelere göre Almanlardan sonra dünyanın en iyi uçağı olmuş.
Demirağ, o kadar meraklı ve inanmış ki, “Bir işaretimle Yeşilköy Havaalanı’ndan 150 uçak kaldıracağım” iddiasını ortaya atmış. Yıl 1944... Havaalanı ve uçuş okuluna Cumhurbaşkanı İsmet İnönü gelmiş” diyerek bundan sonrasını, o hatıratın 80. sayfasında geçen şu diyalogu dinleyicilere aktardı.Kemal Uras, babasına yazdığı ve “Hayat Bir Tecrübedir” kitabına giren mektupta o günü şöyle anlatıyor: “Babacığım. Size üzücü bir haber vereceğim. Cumhurbaşkanımız geldiler. Havaalanını ve okulu gezdiler. Her şeyi beğendiler. Nuri Bey’in odasına geçildi. Ben büroda onlara hizmet ediyordum. Nuri Bey, yaptığı işleri bir bir cumhurbaşkanımıza ve yanındaki kişilere arz etti. Sonunda şöyle konuşma geçti:
İNÖNÜ: Nuri Bey, her şey çok mükemmel. Daha ileriye gitmek için niçin devletle işbirliği yapmıyorsunuz?
DEMİRAĞ: Teşekkür ederim. Senelerdir söylediğiniz hususta uğraştım. Fakat başaramadım. Devlet mensupları benden rüşvet istiyorlar.
Bu söz üzerine İnönü bozuldu.
- İspat eder misin?
- İspat ederim. Müsaade ederseniz evrakları getireyim diye yazıhaneye geçti.
İnönü yanındaki zevata dönerek,
- Zenginliği başını döndürdü. Havaalanını istimlâk edin. Uçakları sattırmayın.
Nuri Bey içeriye girdiğinde, İnönü ayağa kalkmış. Kapıdan çıkarken karşılaştılar. Bir şey söylemeden otomobiline binerek ayrıldılar. Sonunda uçakların kusurları var diye sattırılmadı. Havaalanı metrekaresi bir buçuk kuruşdan istimlâk edildi. Yarım kuruş vergiye gitti. Bir kuruştan parasını aldı.”
İLK TÜRK UÇAĞINI İNÖNÜ DÜŞÜRDÜ!
Nuri Demirağ’ın 1957'de vefat ettiğinde 71 yaşında olduğunu belirten yazar Ümit,
kamulaştırılan havaalanının “Yeşilköy” havalimanı olduğunu ifade ederek “Ben torunu Adnan Demirağ ile telefonla konuştum. Ve kendisini o günlerle ilgili bilgisi varsa hatıralarını dinlemek üzere Konya’ya davet ettim. Bana Eylül veya Ekim’de ancak gelebileceğini söyledi” dedi. Sinan Ümit, ilk Türk uçağını kim düşürdü sorusunu da “O hatıratta geçen bilgiye göre, karşımıza İsmet İnönü çıkıyor” diye cevaplandırdı. Ümit, İspanya’nın 6 uçak siparişi verdiğini ve bu uçakların elde kaldığını belirterek üretilen ilk Türk uçaklarından geriye sadece birisinin kaldığını ve o uçağın da Yeşilköy Havacılık Müzesi’nde sergilendiğini sözlerine ekledi.
1886 Sivas/Divriği doğumlu olan Nuri Demirağ’ın 1911-52 seneleri arasında İstanbul’da bulunduğunu ve Türkiye’nin ilk uçak fabrikasını kurduğunu belirten M. Sinan Ümit, “Nuri Demirağ, aynı zamanda Türkiye’nin ilk demiryolu müteahhidi. 1926’dan itibaren 1000 km’den fazla demiryolu yapmış. Demirağ soyadını Atatürk vermiş. 19311’de Boğaz Köprüsü'nü projelendirmiş ama Mustafa Kemal Atatürk’ü heyecanlandıran proje, dönemin Başbakanı İsmet İnönü’ye takılmış. İnönü, “Gerek yok” deyip Sirkeci-Haydarpaşa feribot seferleri başlatmış. 1936’da havacılığa merak salmış. Memleketi Divriği'ne yaptırdığı ortaokuldan pekiyi derecesi ile mezun olan sekiz öğrenciyi pilot okuluna alarak işe koyulmuş.
Demirağ, İstanbul Beşiktaş’ta ve Yeşilköy’de uçak fabrikası kurmuş.
Çok geçmeden, hızı 325 kilometre, menzili 1000 kilometre olan 6 kişilik “Nu.D-38” yolcu uçağını üretmiş. Bu uçak, otoritelere göre Almanlardan sonra dünyanın en iyi uçağı olmuş.
Demirağ, o kadar meraklı ve inanmış ki, “Bir işaretimle Yeşilköy Havaalanı’ndan 150 uçak kaldıracağım” iddiasını ortaya atmış. Yıl 1944... Havaalanı ve uçuş okuluna Cumhurbaşkanı İsmet İnönü gelmiş” diyerek bundan sonrasını, o hatıratın 80. sayfasında geçen şu diyalogu dinleyicilere aktardı.Kemal Uras, babasına yazdığı ve “Hayat Bir Tecrübedir” kitabına giren mektupta o günü şöyle anlatıyor: “Babacığım. Size üzücü bir haber vereceğim. Cumhurbaşkanımız geldiler. Havaalanını ve okulu gezdiler. Her şeyi beğendiler. Nuri Bey’in odasına geçildi. Ben büroda onlara hizmet ediyordum. Nuri Bey, yaptığı işleri bir bir cumhurbaşkanımıza ve yanındaki kişilere arz etti. Sonunda şöyle konuşma geçti:
İNÖNÜ: Nuri Bey, her şey çok mükemmel. Daha ileriye gitmek için niçin devletle işbirliği yapmıyorsunuz?
DEMİRAĞ: Teşekkür ederim. Senelerdir söylediğiniz hususta uğraştım. Fakat başaramadım. Devlet mensupları benden rüşvet istiyorlar.
Bu söz üzerine İnönü bozuldu.
- İspat eder misin?
- İspat ederim. Müsaade ederseniz evrakları getireyim diye yazıhaneye geçti.
İnönü yanındaki zevata dönerek,
- Zenginliği başını döndürdü. Havaalanını istimlâk edin. Uçakları sattırmayın.
Nuri Bey içeriye girdiğinde, İnönü ayağa kalkmış. Kapıdan çıkarken karşılaştılar. Bir şey söylemeden otomobiline binerek ayrıldılar. Sonunda uçakların kusurları var diye sattırılmadı. Havaalanı metrekaresi bir buçuk kuruşdan istimlâk edildi. Yarım kuruş vergiye gitti. Bir kuruştan parasını aldı.”
İLK TÜRK UÇAĞINI İNÖNÜ DÜŞÜRDÜ!
Nuri Demirağ’ın 1957'de vefat ettiğinde 71 yaşında olduğunu belirten yazar Ümit,
kamulaştırılan havaalanının “Yeşilköy” havalimanı olduğunu ifade ederek “Ben torunu Adnan Demirağ ile telefonla konuştum. Ve kendisini o günlerle ilgili bilgisi varsa hatıralarını dinlemek üzere Konya’ya davet ettim. Bana Eylül veya Ekim’de ancak gelebileceğini söyledi” dedi. Sinan Ümit, ilk Türk uçağını kim düşürdü sorusunu da “O hatıratta geçen bilgiye göre, karşımıza İsmet İnönü çıkıyor” diye cevaplandırdı. Ümit, İspanya’nın 6 uçak siparişi verdiğini ve bu uçakların elde kaldığını belirterek üretilen ilk Türk uçaklarından geriye sadece birisinin kaldığını ve o uçağın da Yeşilköy Havacılık Müzesi’nde sergilendiğini sözlerine ekledi.
Editör: TE Bilişim
