Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) Konya Şubesi’nin mutat olarak düzenlediği Cumartesi Konferansları’nın bu haftaki konuşu Konya Yenigün Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı, Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi ve Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Mustafa Arslan oldu. 

TYB Konya Şubesi Kılıçarslan Konferans Salonu’nda katılımcılara “Yerel Basın Nereye Gidiyor?” başlıklı sunum yapan Mustafa Arslan, Türkiye’de ve Konya’da mahalli basının dünü, bugünü ve yarınına yönelik önemli değerlendirmeler yaptı. 

MEDYA YÖNETENDEN DEĞİL, YÖNETİLENDEN YANA OLUR

Medya sahasının belirleyici bir konumda olduğunu söyleyen Arslan, radyo, televizyon, gazete ve dijital platformların oluşturduğu medya sahasının topluma sundukları ve toplumun bu sunulanlar karşısında vermiş olduğu tepkinin aslında geleceğe dönük bir bakış açısı oluşturduğunu ifade etti. Medyanın görevlerine de kısaca değinen Mustafa Arslan, “Medya, topluma bir şeyler sunarken, birçok işlevi de yerine getirir. Medyanın öncelikli görevi haber vermek, haberdar etmektir. İnsanları eğitir. Yerel medya özelinde konuşmak gerekirse medya, yerel demokrasinin işler hale gelmesini sağlar. Diğer yandan medya, sivil toplum hareketin etkinliklerini geniş kitlelere ulaştırır. Yöneten – yönetilen ikileminde yöneticiden yana tavır alarak bir denetim görevi yapar” dedi.

Türkiye’deki yaygın ve mahalli gazetelerin yapılarına ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Mustafa Arslan, “Türkiye genelinde resmi ilan alan 1084 mahalli gazete, 100 kadar yaygın gazete bulunuyor. Konya özelinde bakacak olursak, merkezde 14, ilçelerde de 40 kadar gazete yayın yapıyor. Konya’da ikisi uyduda olmak üzere 5 televizyon kanalı ile 20 kadar da radyo yayın hayatını sürdürüyor. Konya medyasının özellikle de gazetelerin tarihine baktığımız zaman Osmanlıların son döneminden itibaren Konya’da medyanın güçlü bir şekilde var olduğunu görüyoruz. Konya, cumhuriyetin ilk yıllarında hep dayak yiyen bir şehirdi. Yerel basın, bu manada Konya’da açılım sağlamış, Konya’nın sesini daha yüksek perdeden haykırmaya çalışmış ve önemli bir görevi yerine getirmiştir” diye konuştu. 

YEREL BASIN ORGANİK BİR ÜRÜNDÜR

Kendisinin imam hatip lisesinde okuduğu dönemlerden bu yana gazetecilik faaliyetleri yürüttüğünü ve yerel medyanın güçlü bir şekilde var olması için uğraştığını belirten Konya Yenigün Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Arslan, “Yerel medya nerede olursa olsun, hangi bölgede, hangi ilde, hangi ilçede yayın yapar olursa olsun bulunduğu bölgeyi daha yaşanabilir kılmaya çalışıyor. Yerel basın, bir deyişle organik bir üründür. Görüntüsü itibariyle yaygın basın kadar güzel ve alımlı olmayabilir. Ama yayınlandığı muhitte güçlüdür, özeldir, önemlidir” diye konuştu. 

Türkiye’de yazılı basının hangi temeller üzerine oturduğuna da işaret eden Mustafa Arslan, “Türkiye’de yazılı basın 3D sistemi üzerine kurgulanır. Düzenlenmiş, denetlenmiş ve desteklenmiş bir yapısı var yerel basının. Görsel basında da düzenleme ve denetleme var ama görsel basın desteklenmiyor. Bir de internet sahası var. Bu sahada tam bir gecekondulaşma var. Her ne kadar denetleniyor gibi olsa da bu alanda ciddi bir boşlukla karşı karşıyayız. Bu alanın bütünsel olarak ele alınması ve denetim mekanizmalarının kurulması lazım. İnternet sahasında yapılacak bir düzenleme kamu yararına olacaktır. İnternet mecrası, özgürlüklerin kısıtlanmadan düzene oturtulmuş olduğu bir hale gelmesi gerekiyor. Altyapıları itibariyle bakıldığı zaman milli kaynakların dijital mecralar üzerinden nasıl yabancılara gittiğini görmek mümkündür” ifadelerini kullandı. Reklamcılık açısından bakıldığında ise reklamların çoğunlukla internet mecrasına kaydığını belirten Arslan, gazetelerin tiraj ve okuma problemlerinin bu mecranın yaygınlaşması ile birlikte daha ciddi bir şekilde kendisini gösterdiğine de değindi. 

GAZETELERİN ÖMRÜ NE KADAR?

Son dönemde gazetelerin yayın ömürlerinin de tartışılır hale geldiğini belirten Konya Yenigün Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Arslan, “Şahsen ben, gazetelere ömür biçenlerden değilim. Çünkü radyodan sonra televizyon çıktı. Radyonun yitip gideceği söyleniyordu. Ancak radyolar işlevini halen sürdürüyor. Dijital medya ile birlikte gazete ve televizyonların da ömrünün sona erdiği söylentisi yaygınlaştı. Ancak bu söylenti uzun yıllardır var olup giderken, gazetelerimiz ve televizyonlarımız da aynı şekilde varlıklarını sürdürüyorlar. Kendi işlevlerini en iyi şekilde yerine getirmeye çalışıyorlar. Dijital medya televizyonları ve gazeteleri öldürmeyecek. Ortalama bir şekilde hayatlarını sürdürecekler. Gazeteler daha çok fikir üretme ve kanaat oluşturma fonksiyonu oluşturacak. İnternet portaliyle de markalarını koruyacaklar. Bu alanda Milliyet, Hürriyet gibi gazeteler güzel örnek koydu ortaya” dedi. 

BASIN NE KADAR ÖZGÜR OLABİLİR?

“Bizim sahamız öteden bu yana en kayıplı saha” diyen Arslan, “Bu sahada büyük bir denetim ve kontrol var. Gazetelerin aldığı resmi ilanlar personel giderlerini dahi karşılamıyor. Girdi maliyetlerimiz yüzde 82 oranında arttı. Çünkü bizim iki temel hammaddemiz var, biri insan beyni, diğeri ise kağıt. Kağıt maliyetlerinin dolara endeksli olarak artması bizi de doğrudan etkiledi. Netice itibariyle yerel gazetelerimiz ekonomik kaygı taşıyan ve neredeyse mahalli idarelerin eline bakan bir hal aldı” diye konuştu. 

Basın özgürlüğü konusunda da yorum yapan Mustafa Arslan, ekonomik özgürlüğün kısıtlı olduğu durumlarda fikri özgürlüğün de kısıtlandığını söyledi. Yerel medyada arz fazlasının olduğunu söyleyen Arslan, “Bu arz fazlası uzunca bir süre devam etmeyecek. Toplumun ihtiyacı olan kadar gazete yaşayacak. Kendisini yenileyen, toplumun ihtiyaçlarına cevap veren, asli işlevlerini yerine getiren, özel haber yapan ve diğerlerinden farkını ortaya koyan gazeteler yaşayacak. Yaygın gazetelere baktığımızda ise, onlarda daha büyük bir daralma olacak” ifadelerini kullandı. 

Konya Yenigün Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı ve Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Arslan’ın yaptığı sunumun ardından soru cevap bölümüne geçildi. Katılımcıların sorularını yanıtlayan Mustafa Arslan’a programın sonunda TYB Konya Şube Başkan Vekili ve Necmettin Erbakan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Çaycı tarafından katılım belgesi takdim edildi. 

SAMİ KAYALAR

Editör: TE Bilişim