Konya Tesisat ve İnşaat Malzemecileri Derneği (KONTİMDER)'de Türk Bankacılık Sektörünün Çelişkileri ve Reel Sektörün Durumu konulu değerlendirme toplantısı yapıldı.
Toplantıya KONTİMDER Yönetim Kurulu Başkanı Osman Başaran ve Yönetim Kurulu üyeleri katıldı. Piyasaların daraldığı, işlerin durgunlaştığı bir dönemde, reel kesim sıkıntı çekerken bankaların artan oranda kar elde etmelerinin çelişkili bir durum yarattığını söyleyen Başaran, ekonomik istikrar ve büyüme için Finans sektörünün çözüm odaklı yaklaşması gerektiğinin altını çizdi. Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen yapı fuarı ile ilgili de konuşan Başaran yapı fuarındaki ilgiden memnun kaldıklarını, 2018 yılındaki fuarla ilgili yurt içi ve yurt dışından ziyaretçilerin artması için çalışmalar yapacaklarını da söyleyerek Konya-Tahran arası uçak seferlerinin tekrar başlaması gerektiğinin altını da çizdi.
‘FİNANS SEKTÖRÜ ÇÖZÜM ODAKLI YAKLAŞMALIDIR’
KONTİMDER Yönetim Kurulu Başkanı Osman Başaran Kamu piyasa istikrarı için adımlar atarken finans sektörünün de kriz dönemlerinde çözüm odaklı yaklaşımlarla çaba sarf etmesi gerektiğinin altını çizerek ifadelerini şu şekilde kullandır: “Ekonomide reel kesimin finansmanında bankalar vazgeçilmez aktörlerden biri. Bankalara yatırılan mevduatların yeni girişimcilere, ticaretini, üretimini artırmak isteyenlere kredi olarak aktarılmasında bankalar köprü görevi görür. Banka paradan para kazanırken, reel kesim üreterek, ticaret yaparak para kazanır. Burada her iki tarafında büyüyen ve gelişen bir ekonomide karşılıklı faydaları tartışma götürmez ve birbirini besleyen olumlu döngü yaratır. Ekonomide işlerin iyi gitmesi, üretimin ve ihracatın artması yani büyüyen bir ekonomide kimin ne kadar para kazandığı göze batmaz. Ama piyasaların daraldığı, işlerin durgunlaştığı bir dönemde, reel kesim sıkıntı çekerken bankaların artan oranda kar elde etmeleri çelişkili bir durum yaratıyor. Ekonomiler bir bütündür ve piyasadaki her kesimin konjektüre uygun adımlar atması beklenir. Kamu piyasa istikrarı için adımlar atarken finans sektörünün de kriz dönemlerinde çözüm odaklı yaklaşımlara ekonomik istikrar ve büyüme için çaba sarf etmesi gerekir.”
‘BANKALAR EKONOMİK KRİZDE KAR PEŞİNDE KOŞTU’
Başaran bankaların 2016 yılında çekilen ekonomik sıkıntıları gözetmeden kar peşinde koştuğunu söyledi. Başaran, faiz oranlarının yüksek olması nedeniyle kamu bankalarının devreye girmesinin gerektiğini de belirterek, “Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BBDK) 2016 yılı faaliyet sonuçlarına göre; Türkiye’de 52 adet banka var. Bunların 34 tanesi mevduat bankası, 13 tanesi kalkınma ve yatırım bankası, 5 tanesi de katılım bankası. Toplam şube sayısı 12 bin civarında ve çalışan sayısı 211 bin kişi. Bankaların varlıklarını oluşturan aktiflerinin büyüklüğü Türkiye’nin GSYH’nin biraz üzerinde. Bankaların aktiflerini oluşturan toplam varlıkları 2.7 katrilyon lira. Bunun da 1.7 katrilyon lirasını bankaların kredi alacakları oluşturuyor. Buna karşın 1.4 katrilyon lira mevduat şeklindeki borçlar var. Mevduatların krediye dönüşüm oranı son birkaç yıldan beri 1.2 civarında. 2016 yılında bankalar 195 milyar lira kredi faiz geliri elde etmiş. 103 milyar lira mevduat faizi ödemiş ve net faiz geliri 92 milyara ulaşmış. Diğer faaliyetlerinde de 38 milyar kazanç sağlamış. Bankalar özvarlıklarına göre yüzde 14, aktiflerine göre yüzde 1,9 kazanç sağlamış. Dikkat çekmek istediğimiz ve tartışılması gereken nokta 2016 yılında ülkemiz siyasi, ekonomik, jeopolitik olarak zor bir dönem geçirmesine rağmen, bankacılık sektörü 2015 yılına göre karları yüzde 27 artırmış olması. Darbe girişimine maruz kaldık, özel sektör ciddi sorunlar yaşadı ama bankalar ekonomiye destek olmak adına faiz indirimine yanaşmadığı gibi kar peşinde koştu. 2017 yılının ilk üç ayında ise bankaların net karı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 65.02 artarak 13 milyar 517 milyon liraya yükseldi. Asıl fonksiyon ekonomiye uygun maliyetle kaynak sağlamak olan bankacılık kesimi reel ekonomiye kaldıraç etkisi yapması gerekirken yüksek faiz ve yüksek kar peşinde. Bu noktada kamu bankalarını devreye girmesinin bekliyoruz. Zor bir yılı geride bırakan iş dünyasının önünü açacak finansman koşullarının oluşturulmasında kamu bankaları etkin görev almalıdır. Ekonominin canlanması için hükümet birçok teşvik paketini uygulamaya koymuştur. Finans sektörü de gereken fedakârlığı yapmalıdır” ifadelerini kullandı.
‘KREDİ FAİZ ORANLARININ YÜKSEK NEDENİYLE KONUTLAR SATILMIYOR’
Kredi faiz oranlarının fazla olması nedeniyle konutların satılmadığını ve kiralık konutların bulunmadığına değinen Başaran sözlerine şu şekilde devam etti. “Lokomotif sektör olarak gördüğümüz inşaat sektöründe yapılan kampanyalar bir ivme yarattı. Bu ivmelerin bankaların kredi faiz oranında yapacağı indirim ile daha artacağı aşikârdır. Nüfus istatistikleri baz alındığında Türkiye geneli 23 milyon, Konya’da 650 bin konut ihtiyacı olduğu ortaya çıkıyor. Konut üretiminde bir sorun yok ama müteahhitler satış yapamamaktan yakınıyor. Diğer taraftan kiralık konut bulmakta sıkıntı çekiliyor. Konut arzı var, talep de var ama kredi faiz oranlarının daha aşağıya çekilmesi ile sektör daha da hareketlenecektir. Bankalara bu noktada önemli görevler düşüyor.”
‘2018 YILINDAKİ FUAR DAHA BAŞARILI OLACAK’
Geçtiğimiz günlerde düzenlenen yapı fuarı hakkında değerlendirmeler de bulunan Başaran fuar alanın yaptıkları organizasyonlar ile ziyaretçi sayılarının arttığını söyleyerek, “KONTİMDER’in çözüm ortağı olduğu Konya Gayrimenkul Fuarı. Konya İnşaat fuarı, Konya kent fuarı ile Konya mobilya, dekorasyon ve ideal ev Fuarı’nı 34 bin 416 kişi ziyaret etti. 17 ülke ve 49 ilden gelen 34 bin 416 ziyaretçi sayısı geçen yıla göre yüzde 67 oranında arttı. Çok şükür bir fuarı daha alnımızın akıyla bitirebildik. Bu yıl ikinci defa çözüm ortağı olarak dâhil olduğumuz fuar organizasyonunun her geçen gün mesafe kat etmesi ve büyümesi bizi ayrıca memnun etti. Daha fuar bitmeden gelecek yıl düzenlenecek fuar için sözleşme imzalayanlar, stant alanını büyütenler ve bu yıl katılmayan ama seneye katılmak için stant talebinde bulunanların azımsanmayacak sayıda olduğunu öğrendik. KONTİMDER olarak 38 üyemiz fuarda stant açtı. Dernek olarak fuar esnasında yaptığımız organizasyonlar ile ziyaretçi sayısının artmasını sağladık. 2018 yılındaki fuarın daha başarılı olacağını tahmin ediyorum. Yurtiçi ve yurtdışından ziyaretçilerin artması için çalışmalar yapılacak. İnşaat fuarı her geçen gün hedef büyüterek yoluna devam edecektir. İptal olan Konya-Tahran uçak seferleri ekonomiyi ciddi anlamda etkiledi. Eğer seferler olmuş olsaydı ziyaretçi sayısının daha da artacağını düşünüyorduk. Konya-Tahran arasındaki uçak seferlerinin yeniden başlamasını istiyoruz” diye konuştu.
HÜSEYİN MENEKŞE
