D vitamini birçok özelliği bakımından diğer vitaminlerden ayrılan, vücudun çeşitli fonksiyonları için çok önemli bir vitamindir. D vitamininin üretimi, vücudumuzdaki kolesterol kökenli bir maddenin, güneş ışınlarının etkisiyle cildimizde D vitamini öncüsü başka bir maddeye dönüşmesi ile başlar. Bu oluşan öncü madde önce karaciğerde, daha sonra böbreklerde değişime uğrar ve aktif D vitamini meydana gelir. D vitaminin büyük çoğunluğu vücudumuzda sentezlenir ve hormon olarak kabul edilir.
D vitamininin en bilinen etkisi kemikler üzerinedir, kuvvetli kemiklerin gelişmesi için böbreklerden ve bağırsaklardan fosfor ve kalsiyum emilimini düzenler. D vitamini eksikliği yetişkinlerde yaygın kemik ve kas ağrıları şeklinde kendini gösteren osteomalazi denilen bir kemik metabolizması rahatsızlığına, çocuklarda ise raşitizm denilen kemik hastalığına yol açar. Bunun yanı sıra, son yıllarda, D vitamini eksikliğinin yaygın kanserler, kalp damar hastalıkları, metabolik sendrom, otoimmun sorunların dahil olduğu bir çok kronik hastalığa zemin oluşturduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle, yeterli D vitamini alımı sadece kemik sağlığı için değil, aynı zamanda genel sağlık ve iyilik hali için de çok önemlidir.
D vitamininin büyük bir çoğunluğu vücutta sentez edilirken, bir kısmı da besinlerle dışarıdan alınmaktadır. Özellikle güneşten faydalanmanın mümkün olmadığı, kapalı ortamlarda kaldığımız ve kalın kıyafetler tercih ettiğimiz yaz aylarında dışarıdan alacağımız D vitamini miktarı oldukça önemlidir. Özellikle balık veya balıkyağı tüketimi bu dönemlerde D vitamini takviyesi için faydalı olur.
D vitamini eksikliği, kan tahlili ile kolayca belirlenebilir. Eksiklik saptanması halinde mutlaka hekime danışılarak, takviye olarak alınması gereken D vitamini miktarı ve süresi belirlenmelidir. D vitamini eksikliği belirlenenlerin haricinde, yeni doğan bebeklerde, hızlı gelişim sürecindeki gençlerde, gebelik ve emzirme döneminde, 50 yaş üzerinde, bazı kronik hastalıkların varlığında, alerji veya bağırsaklarda emilim problemi olanlarda rutin olarak D vitamini takviyesi önerilmektedir.
